Gastblog over ouderverstoting van Erna Janssen; mijn visie en missie in het werken met #ouderverstoting.
“Mijn betrokkenheid bij kinderen in een beschadigende situatie is groot. Altijd geweest.
Ik hou niet van onrecht en niet van machtsmisbruik.
Kindermishandeling heeft beide in zich.
De praktijk, maar uiteraard ook mijn opleidingen, hebben me laten zien dat kindermishandeling zich gemakkelijk herhaalt in een volgende generatie.
Dit stoppen vind ik van groot belang.”
Vanaf mijn 21e jaar voelde ik me betrokken bij een jonge moeder die nog te weinig vaardigheden bezat om haar kindjes op te voeden. Ik sprong een aantal dagen in de week bij tot aan hun volwassenheid. Ik leerde dat je een groot verschil kunt maken door naast de opvoeder te staan.
Ik leerde ook hoe groot de loyaliteit van een kind is aan de ouders. En hoe belangrijk het is daar zorgvuldig mee om te gaan. En dat kinderen een beetje van iedereen zijn. Zo hebben mijn man en ik de afgelopen jaren in de vakanties en weekenden pleegkinderen gehad.
Dertig jaar ervaring in de hulpverlening heeft me geleerd dat veel ouders uiteindelijk mee werken aan het stoppen van kindermishandeling. Dit gaat vaak niet zo snel als ik wil, en het kan niet altijd zonder dwang.
Maar het hebben van kinderen betekent dat je als ouders verantwoordelijk bent voor hun opvoeding en ontwikkeling. Dat is geen vrijblijvend recht, dat geeft verplichtingen.
Want kindermishandeling gaat over kinderen. En die zijn slachtoffer in hun situatie. Zij hebben geen of nauwelijks invloed op hun opvoeding en verdienen mijn steun.
Ouderverstoting is kindermishandeling
Een vorm van kindermishandeling die nog niet goed genoeg op de kaart staat is ouderverstoting.
Hierbij zie je dat een kind het contact met één ouder verbreekt, zonder dat hier een goede reden voor is. Vaak onder invloed van de andere ouder, meestal na een scheiding.
Met ouderverstoting kwam ik voor het eerst in aanraking tijdens mijn Systemische Masterclass “patronen in opvoedingssituaties”, waarna ik de supervisie bleef verzorgen voor de deelnemers.
Daarna heeft een aantal ouders mij verzocht met hun casus mee te denken, en al snel viel ik van de ene in de andere verbazing. Omgangsregelingen die zijn vastgelegd en niet worden nagekomen en waarbij niet wordt gehandhaafd.
Geruïneerde ouders met gezag die jarenlang de rechter en hun advocaat vaker te zien kregen dan hun kind. Aantoonbare valse aangiften in de “Bredase zedenzaak”, zonder contactherstel tussen ouder en kind.
Scholen die kinderen toelaten zonder handtekening van beide gezaghebbende ouders. Hulpverleners die zeggen niet aan waarheidsvinding te doen.
Eén ouder vragen zich uit het contact met het kind terug te trekken, omdat de andere ouder hiervan overstuur raakt. Of werken met kinderen zonder toestemming van beide ouders met gezag. Hoe is het mogelijk.
Samenwerken
Een van mijn grote waarden in het werken met kindermishandeling is samenwerken. Voor mij, als maatschappelijk werker, is het heel gewoon om samen te werken met meerdere disciplines waarbij iedere professie zijn eigen waarde en expertise heeft. Zeker bij zware problematiek heb je elkaar hard nodig.
Vreemd genoeg valt samenwerken rond het thema ouderverstoting niet mee. Over de hele wereld verspreid zijn goede onderzoekers, wetenschappers en hulpverleners bezig met ouderverstoting. Maar langdurige constructieve samenwerkingen zie je weinig.
Mogelijk komt dit doordat ouderverstoting (nog) niet in de DSM is opgenomen, al wordt daar wel hard aan gewerkt.
Want iedereen, ook de tegenstander van ouderverstoting, is het er wel over eens dat een kind recht heeft op onbelemmerde voortgang van contact met twee ouders als het daar eerder een goede, of minstens neutrale, relatie mee had.
Het erkennen van ouderverstoting zal in Nederland ook duidelijkheid gaan scheppen.
Het Nederlands Instituut voor Psychologen
Zo erkent het Nederlands Instituut voor Psychologen bijvoorbeeld het ouderverstotingssyndroom niet, wat betekent dat psychologen er niet mee leren werken.
Ouderverstoting niet herkennen of erkennen betekent in mijn ogen dat een kind aan moeilijke opdrachten wordt blootgesteld. Een ouder vraagt een kind te kiezen voor of tegen de andere ouder. Kinderen mogen hun eigen herinneringen niet koesteren.
Ze komen niet aan gezonde rouw toe, bijvoorbeeld na de scheiding. Kinderen leren niet voldoende zelfstandig een standpunt in te nemen naar beide ouders. Hoe willen ze met beide ouders omgaan, ook als die elkaar niet meer willen zien bijvoorbeeld?
Het lijkt vaak of de hele omgeving die andere ouder vergeten is, of er maar niet meer naar vraagt.
Op school, bij de huisarts, op de sportclub, op verjaardagen van familie en vrienden, of bij ouders van vriendjes en vriendinnetjes. Soms vragen ze er niet meer naar om een ouder te steunen na de scheiding, soms willen ze niet “prikken in verdriet”.
Maar een ouder uit het leven (moeten) duwen om de andere ouder te pleasen of te beschermen tegen pijn, of te steunen, of om welke reden ook kan maar zo een trauma veroorzaken in het leven van een kind. Hier niet over praten, hier niet naar vragen helpt niet.
Nederlands onderzoek naar de effecten van ouderverstoting is hard nodig. En meer sociale en juridische professionals met praktijkervaring en de bereidheid om te leren over ouderverstoting ook.
Met dank aan de Mary Sjabbens, lees hier de reacties
https://www.marysjabbens.nl/blog/waarom-erkennen-ouderverstoting-levensbelang-is/
de FamilieAcademie 